De kosmos wordt soms voorgesteld
als uit een spiegel opgeweld
en die hij nooit verlaat:
de maanschijf die in 't water staat
kan men daarvan niet scheiden,
al laat men duizend paarden rijden.
Die spiegel kan alles weerkaatsen:
elke hoek en alle plaatsen.
Voor een ding echter geldt dit niet:
dat is hijzelf die hij niet ziet.
Hij is een beeld van het bewustzijn
dat alleen en soeverein
getuige is van alle schijn
dat daarvan is gemaakt
maar desondanks blijft het toch rein,
door wat het kent onaangeraakt.
Het kan alleen zichzelf niet kennen, *)
en moet zichzelf dus geloven.**)
Als wolken over dennen
gaat het ervaring ver te boven.***)
*): "De Beschermer van de wereld heeft verklaard dat het denken niet door het denken kan worden waargenomen, evenmin als het scherp van een zwaard zichzelf kan doorklieven kan de geest zichzelf kennen" -
Santideva: "Bodhicaryavatara", Hoofdstuk IX vers 17.
**): "De rechtvaardige zal uit geloof leven", Romeinen 1 vers 17.
***): "This is the self-existing nature, undefiled by experience".
Lodrö Thaye, "Song of Mahamudra".
ad*)De spiegel is in dit kader een problematisch analogie, omdat er toch een soort subject/object connotatie insluipt. Er is cognitie, en die is ervaring.
BeantwoordenVerwijderenad**)De subject/object dualiteit wordt nog erger als het om 'geloof' gaat; 'geloof'is dus geen oplossing om aan 'denken'te ontkomen; zeker niet als er ook nog een rechtvaardige als subject wordt ingevoerd.
ad***) Volgens mij wordt hier bedoeld dat de experience die hier optreedt undefiled is. Dus niet dat experience een defilement is.
Even verderop in the sonfg of Lodrö Thaye: 'When one practices meditation, there is experience. This experience arises as the adornment of insight.'
En als toetje nog 2 dingen:
1)Teksten zijn alleen relevant als ze een ervaring in je oproepen of aanluiten bij je eigen ervaring, anders is het gewoon het papegaaien van autoriteit.
2) Ervaring is het enige dat we hebben - als je die overboord gooit, gooi je het kind met het badwater weg of nog erger.